خانه > گزارش ويژه > گفتگو > «طرح وامهای زودبازده، بدون کارشناسی بود» | |||
«طرح وامهای زودبازده، بدون کارشناسی بود»مریم محمدی[email protected]همانطور که در خبرها و گزارش سهشنبه شب ما شنیدید، پس از ماهها کشمکش میان سیستم بانکی کشور و دولت آقای احمدینژاد، سرانجام به روال مرسوم، آقای طهماسب مظاهری، رییس کل بانک مرکزی ایران، برکنار و همانطور که پیشبینی کارشناسان بود معاون ایشان آقای محمود بهمنی، به این سمت منصوب شدند. در این مورد با آقای دکتر پدرام سلطانی گفتگویی کردهام. ایشان عضوهیات نمایندگان اتاقهای بازرگانی صنایع ومعادن تهران و ایران و عضو هیات مدیرهی "صندوق توسعهی صادرات فراوردههای غیرنفتی ایران" هستند.
با توجه به اینکه آقای بهمنی در زمرهی افرادی بود که آقای مظاهری ایشان را به بانک مرکزی آورد و به نظر میرسد که باید از نظر طرزتفکر ادارهی بانک مرکزی همفکر باشند، من امیدوارم که این تغییر باعث نشود که وضعیت نظام پولی کشور از این چه که امروز هست، بدتر بشود. در چه صورت و در نتیجهی چه اقداماتی میتواند این اتفاق بیافتد؟ با توجه به وضعیت فعلی نقدینگی در کشور و اصولاً وضعیتی که بانکها دارند، اگر که آقای دکتر بهمنی هم بخواهد سیاست درست و منطقی را اتخاذ بکند، به نظر نمیآید که تغییر خاصی اتفاق بیافتد. اما اگر ایشان مجبور باشد به فشارهایی که به بانک مرکزی وارد می شود برای اصطلاحاً "باز کردن قفلهای خزانه" و افزایش بدهیهای بانکها، یا اضافه برداشت بانکها از بانک مرکزی، تن بدهد، طبیعتا اتفاقاتی رخ خواهد داد که شاید به ظاهر مقصود و مراد کسانی که مترصد تغییر آقای مظاهری بودند برآورده شود؛ ولی در نهایت به ضرر کشور باشد. چرا در نهایت به زیان کشور خواهد بود؟ چون آتش رشد نرخ تورم شعلهورتر میشود و سیستم بانکی در وضعیت ناپایدارتری قرار میگیرد، بانکها شاید بیشتر در آستانهی ورشکستگی قرار بگیرند و طبیعتا با این شیوه، وضعیت خوبی به تصویر کشیده نخواهد شد. در صحبتی که با آقای عبده تبریزی داشتم، ایشان هم میگفتند با شناختی که از آقای دکتر بهمنی دارد، ایشان متفاوت از آقای مظاهری عمل نخواهد کرد. با توجه به این مساله که مهمترین اختلاف میان دولت و بانک مرکزی، نحوهی پرداخت تسهیلات بانکی بود، آقای بهمنی گفتند که از آبان ماه پرداخت تسهیلات آغاز میشود. به نظر شما، این تسهیلات با چه تفاوتی از دورهی گذشته قرار است انجام شود؟ با توجه به این که این پرداختها تقریبا متوقف شده بود. شناخت من از آقای بهمنی محدود به همین همکاری ایشان با آقای مظاهری است. آن چه که آقای بهمنی در این دستورالعملل و در خصوص اجرای آن تاکید کرده، این است که بانکها مصرانهتر به دنبال وصول مطالبات معوقهی خودشان باشند که آنها را مجددا به چرخهی تسهیلاتدهی برگرداند. وامهایی که از زمان آقای مظاهری به طرحهای زودبازده پرداخت شده بود؟ بله! پرداخت این وامها پیش از زمان آقای مظاهری شروع شده بود و بخش عمدهاش مربوط به طرح بنگاههای زودبازده بود که بدون کارشناسی و بدون دقت و مطالعه، شروع به پرداخت تسهیلات به گیرندگان وام در قالب این طرح کردند و بسیاری از گیرندگان وام هم، این وامها را در مسیر مقررخودش استفاده نکردند و اینها وارد کارهای سوداگری در کشور شد. نتیجهی آن هم طبیعتا افزایش تورم ـ یکی از دلایل افزایش تورم ـ و از طرف دیگر کاهش قدرت تسهیلاتدهی بانکها به صنایع و بخشهایی که از مشتریان مستمر بانکها محسوب میشدند، بود. این طرح از ابتدای دولت نهم شروع شد و در زمان آقای شیبانی هم بود و در زمان آقای مظاهری ادامه پیدا کرد. ایشان خیلی سعی کرد جلوی این طرح مقاومت کند، اما متاسفانه از پس گروهی که طبیعتاً به آقای احمدینژاد نزدیکتر بودند، برنیامد و این مقاومت نهایتا منجر به برکناری ایشان شد. آیا تخصیصاتی که ایشان قرار دادند مثلاً (صنعت ۳۳درصد، بازرگانی ۲۰درصد، صادرات ۷درصد)، تغییری است که به نفع تولیدات صنعتی درمقابل زیانهای گذشته قرار داده شده یا خیر، قبلا هم بوده؟ این تقسیمبندیها در ابتدای امسال تنظیم شده و تغییراتی پیدا کرده. با توجه به این که به تجربه به بانکها اثبات شده که پرداخت وام در بخش تسهیلات بازرگانی و تسهیلات مسکن، از اطمینان بازگشت بالاتری برخوردار است، عموما تسهیلاتشان را به این بخش سوق داده بودند. این کار در شرایطی که منابع بانکی برای اعطای تسهیلات به شدت افت کرده بود، موجب فشار زیادی به صنعت شده بود و نهایتا بانک مرکزی در ابتدای امسال این ترکیب را قدری تغییر داد که اعطای وامها به بخش بازرگانی محدودتر شود و بانکها به رعایت این تقسیمبندی مکلف باشند. چون اصولا این تقسیمبندی در سالهای گذشته هم کم و بیش، با ترکیبات به نسبت مشابه وجود داشته، ولی بانکها خیلی این تقسیمبندی را رعایت نمیکردند. همانطور که باخبر هستید، امروز رییس بانک جهانی نسبت به وضعیت بد مالی جهان، به ویژه در رابطه با کشورهای در حال توسعه، هشدار داد. آیا این وضعیت و این بحران اساسا در کشور ما تاثیری خواهد داشت؟ اگر تاثیر دارد، به چه ترتیبی خواهد بود؟ ما شاید پیش از آنکه کشورهای توسعه یافته وارد این بحران بشوند چون بحرانهای اقتصادی عموما از اقتصادهای توسعهیافته به سمت اقتصادهای کوچکتر تسری پیدا میکند؛ اما در خصوص ما، در دو سال گذشته برعکس شده. چون ما در وضعیت مناسبی قرار نداشتیم و در وضعیت بحرانی بودیم. بنابراین، فکر نمیکنم شرایط فعلی، بتواند تأثیری را که روی بقیهی کشورهای دنیا دارد روی اقتصاد کشور ما بگذارد، چون وضعیت ما فعلا حتی از وضعیت موجود بحران اقتصاد جهانی نامطلوبتر هم هست. |
لینکدونی
آخرین مطالب
موضوعات
آرشیو ماهانه
|