تفنگ خالی کرزی به سوی پاکستان

پیمان باختری

حامد کرزی، رییس‌جمهور افغانستان، در اظهارات شدیداللحنی، پاکستان را تهدید به حمله کرد و گفت دولت او اکنون این توان و امکانات را دارد که «طالبان پاکستانی را در داخل خانه‌های‌شان هدف قرار دهد».

این اظهارات، چهار روز پس از آن صورت می‌گیرد که نیروهای آمریکایی مستقر در خاک افغانستان، به یک پاسگاه مرزی پاکستان حمله کردند که در این حمله، یازده سرباز پاکستانی کشته شدند. آقای کرزی با اشاره با این حمله، گفت حمله به طالبان پاکستانی آغاز شده و ادامه خواهد یافت.

ناگفته پیداست که آقای کرزی، با پشتوانه نیروهای آمریکایی و با دلگرمی حمله هفته گذشته این نیروها به خاک پاکستان، چنین شعارهای تند و تیزی می‌دهد.

مردم افغانستان و پاکستان به خوبی به یاد دارند که حامد کرزی چندسال پیش نیز، در اظهارات مشابهی، پاکستان را به خاطر شرایط کشور خود تهدید به اقدام جدی کرد و گفت: «گرندانی غیرت افغانیم - چون به میدان آمدی، می‌دانیم»؛ اما یک روز بعد، و به دنبال حمله تظاهر کنندگان خشمگین به سفارت پاکستان در کابل، نه یک بار، بلکه سه بار از پاکستان معذرت خواست و مقدارقابل توجهی غرامت بابت این حمله پرداخت.

اکنون، اگر بار دیگر مردم افغانستان با شنیدن سخنان رییس‌جمهور کشورشان بر سر غیرت آیند و به سفارت پاکستان حمله کنند، چنین انتظاری دور از ذهن نیست که آقای کرزی، بازهم از پاکستان معذرت بخواهد.

در فاصله این دو تهدید جدی، اکنون شمار نیروهای آموزش دیده ارتش و پلیس افغانستان افزایش یافته و مقداری سلاح و تجهیزات نظامی، از سوی آمریکا به ارتش این کشور کمک شده است، اما آیا این امکانات کافیست تا رهبر کشوری با شرایط افغانستان، چنین خیز بلندی علیه همسایه قدرتمند خود بردارد؟

حامد کرزای، رییس جمهور افغانستان (عکس: AFP)

اگر این حملات لفظی، با پشتوانه نیروهای آمریکایی ایراد می‌شود - که بدون شک چنین است -‌ آیا رهبران افغانستان با خود محاسبه کرده‌اند که آمریکایی‌ها تا کجا و به چه قیمتی حاضر خواهند بود به خاطر افغانستان با متحد استراتژیک خود، پاکستان شاخ به شاخ شوند؟

پاکستان قوی‌ترین متحد منطقه‌ای آمریکا در نبرد علیه تروریسم است و تجربه این هفت سال نشان داده که ایالات متحده به این راحتی حاضر نیست به مزایای نزدیکی با پاکستان پشت کند.

حمله اخیر آمریکا به یک پاسگاه پاکستانی نیز - که اکنون آقای کرزی می‌خواهد آن را نشانه قدرت عمل دولت خود در مقابله با تجاوز خارجی قلمداد کند- آن‌گونه که مقامات پنتاگون تاکید می‌کنند، یک حمله واکنشی بوده و پس از آن صورت گرفته که نیروهای ائتلاف تحت فرمان آمریکا، به گفته پنتاگون، از داخل خاک پاکستان هدف قرار گرفتند.

حقیقت این است که آمریکا تاکنون در حد حرف، از مواضع دولت کابل علیه اسلام آباد حمایت کرده و در عرصه عمل، کوچک‌ترین نشانه‌ای وجود ندارد که ثابت کند ‌واشنگتن حاضر است به درخواست رهبران افغان، اقدامی علیه پاکستان انجام دهد.

به دنبال اظهارات آقای کرزی، دولت پاکستان، بدون این‌که تمایلی به پایان دادن به حملات طالبان پاکستانی به داخل خاک افغانستان نشان دهد، صراحتاً اعلام کرد که اسلام آباد هیچ‌گونه دخالت خارجی در امور داخلی خود را برنمی تابد.

با این احتساب، به نظر می‌رسد که آقای کرزی، یک تفنگ خالی را به سوی همسایه قدرتمند خود نشانه رفته است و شعارهای اخیر او، در حالی که کمتراز یک سال به انتخابات ریاست جمهوری کشورش باقی مانده، بیشتر مصرف داخلی دارد تا تاثیر خارجی.

نکته جالب توجه دیگر در سخنان اخیر آقای کرزی، که گویا زیاد مورد توجه رسانه‌ها قرار نگرفته، تلاش او برای جدا کردن طالبان افغانی و طالبان پاکستانی است. او صراحتاً گفت ملا‌محمد‌ عمر، رهبر طالبان «از خود ماست، او هرچه بگوید، خیر است (مهم نیست)» اما اعتراضش متوجه سخنان ملا‌محمد عمر، سخنگوی رهبر طالبان پاکستانی بود که ماه گذشته گفته بود اگرچه نیروهای وی با دولت پاکستان معاهده صلح امضا کرده‌اند، اما جهاد آن‌ها علیه نیروهای خارجی در داخل افغانستان ادامه خواهد داشت.

این چراغ سبز آقای کرزی به ملاعمر، رهبر گروه طالبان، بخش دیگری ازتلاش‌های پیگیر او برای نزدیک شدن به رهبران این شورشیان است، تلاش‌هایی که تاکنون نتیجه‌ای نداده و هرچه آقای کرزی به سوی طالبان لبخند زده است، آن‌ها بیشتر و بیشتر بر حجم و شدت حملات خود علیه دولت او و حامیان خارجی‌اش افزوده‌اند.