نقش رسانه‌های جدید و وبلاگ‌ها در انتخابات آمریکا

نیک‌آهنگ کوثر

مبارزات اخیر مقدماتی حزب دموکرات آمریکا، تنها عرصه تقابل جنسیت، سن، نژاد و ارزش‌های لیبرال و ایدئولوژیک نبوده است. امسال نحوه بهره‌گیری کاندیداها از اینترنت و دیگر رسانه‌های نوین نشان داد که فضا نسبت به رقابت‌های انتخاباتی پیشین تا چه حد تغییر کرده است.

از جلب کمک‌های مردمی برای هزینه‌ها تا ارتباط گرفتن با مردم عادی دورترین نقاط آمریکا. درباره نقش رسانه‌های جدید در رقابت امسال با امید معماریان، روزنامه‌نگار ایرانی عضو سایت هافینگتن پست و محقق رسانه‌ها در دانشگاه برکلی، که برای روزنامه‌های مختلف آمریکایی نیز یادداشت می‌نویسد، گفت و گو کردم.

رسانه‌های جدید، عملاً مدل انتخابات را در این دوره به نحو عمده‌ای عوض کردند. در حوزه‌های مختلف از این طریق هم نحوه تأمین منابع مالی کاندیداها عوض شده و هم نوع دعوت از رأی‌دهندگان جدید و جذب داوطلبان.

شما در هر ساعت از شبانه‌روز که دلتان بخواهد، می‌توانید به وب‌سایت کاندیدای مورد علاقه خودتان بروید و هر مقداری که می‌خواهید، حتی ۱۰ دلار به او کمک بکنید.

به همین جهت تعداد کسانی که امسال به اوباما کمک کردند، میلیونی بوده و تنوع آن‌ها فوق‌العاده بی‌سابقه بوده است.

البته همین رسانه‌های جدید هم می‌توانند باعث ایجاد دردسر برای کاندیداها شوند. از جمله این‌که سخنان آن‌ها در جلسات خصوصی را می‌توانند علنی کنند. درباره این مسأله امید معماریان می‌گوید:

رسانه‌های جدید کاری کرده‌اند که شما چه یک چهره سیاسی فرهنگی باشید، چه یک فرد معمولی، باید همیشه مواظب باشید یا این‌که حداقل بدانید که ممکن است یک دوربین یا یک ضبط صوت در اطراف شما باشد و صدای شما را ضبط کند یا تصویر شما را بگیرد.

امید معماریان، روزنامه‌نگار ایرانی عضو سایت هافینگتن پست (عکس‌: نیک‌آهنگ کوثر)

به همین جهت عملاً عرصه خصوصی به شدت محدود شده؛ چون شما هر چیزی را که بگویید و هر کاری که بکنید، ممکن است نیم‌ساعت بعد روی شبکه یوتیوب باشد و به هر حال افراد باید تبعات کارهایی را که می‌کنند، درک بکنند.

در این انتخابات هم دیدیم که در چندین نوبت اتفاق افتاد که کاندیداها و نزدیکان‌شان دقیقاًً به این موضوع توجه نکردند که شما هر حرفی را بزنید، ممکن است که ضبط بشود و ممکن است که در یک جای دیگر به کار برود که تأثیر متفاوتی بگذارد.

مثل آقای اوباما که در سان‌فرانسیسکو در یک جلسه فاندریزر (جلب کمک مالی) از جمله‌ای استفاده کردند که برای آن جمع معنی‌دار بود. ولی وقتی که یک وبلاگ‌نویس آن را ضبط کرد و در سایت هافینگتن پست گذاشت و در اکثر شبکه‌های تلویزیونی پخش شد، آن موقع به عنوان یکی از عواملی مطرح شد که روی میزان رأی اوباما در چند ایالت تأثیر گذاشت‌.

همین قسمت صدای ضبط شده باراک اوباما که بسیار هم نامفهوم است، باعث شد که او در بسیاری از ایالت‌ها رأی پایین‌تری از رقیبش یعنی هیلاری کلینتون بیاورد. با این‌که باراک اوباما چند بار از همین رسانه‌های جدید ضربه خورد، اما نحوه استفاده او و تیم تبلیغاتی او از اینترنت، باعش شد در این عرصه به شدت از رقیبش یعنی هیلاری کلینتون پیش بیفتد.

اوباما امسال یکی از بهترین کمپین‌های طول تاریخ آمریکا را اداره کرده. در حالی که کلینتون با این‌که به رسانه‌های جدید اهمیت می‌دهد، اما رابطه بسیار نزدیکی با رسانه‌های سنتی دارد. ولی تا میانه‌ی کار، در زمینه اینترنت و پدیده‌های مثل آن چندان قوی نبود.

فراتر از نقش اینترنت، باید به سراغ رسانه‌های جدیدتر و نحوه استفاده جوانترها از اینترنت رفت. کاری که ستاد تبلیغاتی اوباما در این زمینه بسیار موفق‌تر از دیگران عمل کرده است.

ابا توجه به میزان دسترسی جوانان به اینترنت، به نظر می‌رسد کاندیداهایی که از اینترنت برای انتقال پیام استفاده کردند، موفقیت زیادی داشتند.

در این زمینه باز هم اوباما خیلی مدرن بود... از نوع پیام‌هایی که برای او استفاده کردند... وب‌سایت ویژگی‌هایی دارد که عملاً دسترسی را خیلی آسان می‌کند.

امید معماریان

بعد هم الان تلفن‌های همراه به نحوی است که شما می‌توانید از سایت یوتیوب فیلمی را که می‌خواهید، برای دوستان خودتان ایمیل کنید و آن‌ها هم همان جا در یوتیوب تماشا کنند و این باعث می‌شود که ظرف مدت کمی، پیام به صورت کثیری منتشر شود که در نوع خود بی‌سابقه است.

شما می‌توانید در تاکسی باشید و یک پیام سیاسی را بگیرید یا آخرین فیلم سخنرانی آقای اوباما یا کلینتون را مشاهده کنید. الان در سایت آقای اوباما شما می‌توانید دانلود کنید و زنگ موبایل‌تان را با صدا و پیام آقای اوباما تنظیم کنید.‌

در انتخابات سال ۲۰۰۴، بسیاری از وبلاگ‌نویسان به عرصه سیاست وارد شدند. ولی امسال نقل بسیاری از نوشته‌های وبلاگ‌نویسان در روزنامه‌ها و شبکه‌های تلیزیونی نشان داد که این رسانه جدید تا چه حد جدی گرفته شده است. بسیاری از شهروندان روزنامه‌نگار یا به عبارتی وبلاگ‌نویسان، میهمانان اصلی شبکه‌های تلویزیونی آمریکا در انتخابات اخیر بوده‌اند.

علاوه بر این‌ها، وب‌لاگ‌ها هستند که هم در رسانه‌های سنتی از جمله روزنامه‌ها و مجلات و نیز شبکه‌های تلویزیونی و رادیویی رشد کرده‌اند و مستقل‌ها به جایی رسیده‌اند که می‌توانند جریان‌های مختلفی را ایجاد کنند.

از جمله این وب‌سایت- وب‌لاگ‌ها، می‌توانم به سایت هافینگتون پست و دیلی کاز در جناح چپ و سایت تاون هال در جناح راست اشاره کنم که در برخی موارد این‌ها هستند که عملاً مشخص می کنند چه جریانی خبر است و چه چیزی باید چند روز روی صفحه اول بماند.

امسال دیدیم که خیلی از بلاگر‌ها به عنوان پای ثابت در برنامه‌های تلویزیونی شرکت می‌کردند و نظرات خود و خوانندگانش را با مردم در میان گذاشتند. کاری که چهار سال پیش عملاً رسانه‌های عمده آمریکایی از آن ابا داشتند.

دیگر این‌که ترس و حیا و ناراحتی که نسبت به استفاده از وبلاگ‌ها به عنوان منبع خبری وجود داشت‌، عملاً ریخته است. به همین جهت می‌بینیم که در برخی از شبکه‌های تلویزیونی و یا روزنامه‌های معتبر هم برخی وبلاگ‌نویسان جایگاهی پیدا کرده‌اند که عملاً به عنوان منبع خبری استفاده می‌شوند.

البته این را اضافه کنم که تقریباً همه چنین وبلاگ‌نویسانی این کار، کار اولشان است و یا کار اول‌شان به صورت خیلی نزدیکی مرتبط با فعالیت‌هایی است که در آن شرکت می‌کنند و کیفیت برخی از این مطالب، با مطالب تراز اول روزنامه‌های معتبر برابری می‌کند.

تا انتخابات ماه نوامبر که باراک اوباما مقابل رقیب جمهوری‌خواه‌اش یعنی جان مک‌کین قرار می‌گیرد، چند ماهی باقی مانده است. باید دید که در طول چند ماه آینده گروه جان مک کین چه ترفندی را به کار خواهند بست تا جلوی پیشروی اینترنتی، موبایلی، یوتیوبی و غیره باراک اوباما را بگیرند.