تأثیر تحریم بانک ملی از زبان دانشجویان ایرانی در خارج

سیدسراج‌الدین میردامادی

تحریم‌های بانکی اعمال شده از سوی اتحادیه اروپا بیش از آن‌که گریبان حاکمان جمهوری اسلامی را بگیرد‌، مردم ایران به‌ویژه ایرانیان مقیم اروپا را گرفتار کرده است‌. بانک ملی ایران پس از بانک سپه، دومین بانک ایرانی است که هدف این تحریم‌ها قرار گرفته است و دانشجویان ایرانی مقیم اروپا، به‌ویژه در فرانسه و یا کسانی‌که را برای تحصیل متقاضی ویزای دانشجویی فرانسه هستند، سخت با مشکل مواجه کرده است.

این مشکل تا حدی بود که برخی سفارت‌خانه‌های اروپایی برای نقل و انتقال پول از ایران به اروپا دست به ابتکارات جالبی زدند. سحر، دانشجوی ایرانی شهر گرونوبل فرانسه به زمانه گفت:

ما داشتیم فکر می‌کردیم که برای انتقال پول جهت اخذ ویزا‌ چه کار کنیم‌، شنیدم که سفارت‌خانه‌های کشور دیگر مثل این‌که گفته بودند پول درشت تهیه کنید؛ ما پول‌ها را فتوکپی می‌کنیم تا شماره سری آن‌ها معلوم باشد و در واقع فتوکپی پول نقد را در پرونده تقاضای ویزای افراد می‌گذاشتند تا از طریق بانکی ارسال نکنند و این اقدامات نشان‌دهنده این است که بانک ملی نمی‌تواند کاری انجام بدهد و پول را ارسال کند.

آیا هیچ احساس همدردی بین دانشجویان ایرانی و یا ایرانیان مقیم خارج از کشور با سیاست‌های جمهوری اسلامی که منجر به این تحریم‌ها شده است، وجود دارد یا نه؟

یعنی از سیاست‌های نظام حمایت کنند‌؟ من فکر نمی‌کنم حمایت کنند. یعنی کسانی که من می‌شناسم فکر نمی‌کنم از این سیاست‌ها حمایت کنند‌، به هر حال دودش یک‌راست دارد توی چشم مردم می‌رود و به نظرم آن تأثیری که تحریم‌ها باید داشته باشد‌، نخواهد داشت‌.

فکر نمی‌کنم آن‌چه هدف این تحریم‌ها بوده، تحقق پیدا کند. زیرا فشار روی مردم می‌آید و مردم هم از طرفی نمی‌توانند مخالفت خودشان را ابراز کنند، بنابر‌این هیچ چیز تغییر نخواهد کرد و فقط فشار روی مردم بیشتر و بیشتر خواهد شد.

شعبه بانک ملی ایران در پاریس/ عکس‌ها از زمانه

فکر می‌کنید این فشار به حاکمیت جمهوری اسلامی منتقل می‌شود؟

نمی‌دانم‌، شاید در طولانی‌مدت منتقل بشود. مطمئناً بی‌اطلاع نیستند و از این موضوع و این شرایط اطلاع دارند. اما این‌که برای‌شان اهمیت داشته باشد یا نداشته باشد نمی‌دانم.

امیدوارم زودتر این مشکلات حل بشود؛ زیرا وقتی آدم تأثیر مستقیم این تحریم‌ها را به این سرعت می‌بیند، وضع با سه چهار ماه پیش که این مشکل وجود نداشته فرق می‌کند‌. آدم وقتی می شنود و یا توی اخبار می خواند یک چیزی است؛ اما وقتی با آن مواجه می‌شود و می‌بیند، هیچ راه حلی وجود ندارد، یک وضع دیگری را حس می‌کند.

در ادامه با سارا، دانشجوی ایرانی دیگری که در پاریس تحصیل می‌کند گفت و گو کردم‌. سارا در جریان کمک به خواهرش برای گرفتن ویزای دانشجویی فرانسه و ارسال پول از طریق بانک ملی به پاریس، با مشکل جدی مواجه شده است:

پول برای خواهر من و به اسم ‌او فرستاده شد و من نمی‌توانستم به این پول دست بزنم و این پول با توجه به درخواست سفارت فرانسه، مبلغ شش تا هفت هزار یورو برای تشکیل پرونده دانشجویی باید از ایران به فرانسه فرستاده شود.

بنابر‌این از طریق حواله بانک ملی مرکزی به بانک ملی شعبه پاریس می‌فرستند‌ و در این‌جا این حواله می‌ماند و یک شماره می‌دهند که با آن شماره که یک گواهی است، می‌توانند تشکیل پرونده دانشجویی بدهند و من نمی‌توانستم به این پول دسترسی داشته باشم و خواهرم باید ویزا می‌گرفت و می‌آمد این‌جا تا می‌توانست این پول را بگیرد.

در نتیجه با شماره‌ای که داشتند، به سفارت فرانسه در تهران رفتند تا تشکیل پرونده ویزا بدهند. اما داستان تحریم‌ها که پیش آمد، هیچ کس به ما نگفت که برای این پول چه اتفاقی می‌افتد‌.

من در پاریس پیگیر قضیه بودم و چندین بار با بانک ملی تماس گرفتم که مرتب به من می‌گفتند جلسه بانک ملی هنوز انجام نشده است و نمی‌دانیم تکلیف دانشجوها چه می‌شود و در هر صورت این پول بلوکه شده بود که نه می‌توانستیم آن را برداریم و نه می‌توانستیم آن را به ایران برگردانیم.

چندین مرتبه با ایران تماس گرفتم هیچ نتیجه‌ای نداشت تا دو سه روز پیش که با پدرم از ایران تماس گرفتند و خودشان تصمیم گرفته‌اند پول به ایران برگردد و به پدرم گفته‌اند که بیایند و پول را پس بگیرند.

اما الان این پرونده ویزا در چه مرحله‌ای است، اصلاً نمی‌دانم و فکر می‌کنم باید از طریق بانک دیگری این واریز را انجام بدهیم‌ و دوباره کارمزد بپردازیم و دوباره همه این مراحلی را که انجام دادیم، از سر بگیریم‌.

آیا کسان دیگری را هم می‌شناسید که با شعبه بانک ملی ایران در پاریس، مشکلات بانکی داشته باشند؟

‌‌یک ایمیلی من دریافت کردم که یک سری از دانشجویان ایرانی داشتند یک نامه‌ای را امضا‌ می‌کردند؛ زیرا مشکلاتی برای دانشجویان ایرانی و تأمین مخارج تحصیلی‌شان به وجود آمده است؛ در حقیقت هیچ عملکرد بانکی انجام نمی‌شود.

‌آیا شما اطلاع دارید این تحریم‌ها شامل چه سرویس‌های بانکی می‌شود؟

من از خود بانکی ملی خبر ندارم؛ اما از یک بانک فرانسوی به نام کردیت موتوئل که بانک خودم است، بعد از تحریم‌ها سؤال کردم و به من گفتند تمام عملکردها و تمام عملیات بانکی امکان‌پذیر نیست.

بنابر‌این من نتیجه می‌گیرم این تحریم‌ها شامل چک‌، کارت ویزا (که بانک ملی نداشت‌) برداشت‌، ‌واریز‌، حواله و تمام عملیات بانکی را فکر می‌کنم شامل بشود‌.

شعبه بانک ملی ایران در پاریس/ عکس‌ها از زمانه

‌‌آیا فکر می‌کنید مسؤولان بانک ملی و سفارت می‌توانستند با پیش‌بینی این تحریم‌ها، با اقدامات پیش‌گیرانه مانع از مشکلات بعدی آن بشوند؟

سفارت را نمی‌دانم؛ اما بانک ملی قاعدتاً باید این داستان را می‌دانست. زیرا حتی ما که توی کارهای بانکی نیستیم، خبرها را که دنبال می کردیم، کم و بیش می‌دانستیم که احتمال تحریم بانک ملی هست و بی‌بی‌سی مرتب این خبر را می‌داد که بانک‌های ایرانی ممکن است مشمول تحریم بشوند.

اما نکته‌ای که برای من تعجب‌آور است این است که سفارت فرانسه در تهران و یا بانک ملی و همه این اداراتی که با هم همکاری دارند، این‌ها چه طور هیچ‌وقت در نظر نمی‌گیرند که اخباری که دارد منتشر می‌شود، ممکن است طی ماه‌های بعد تأثیرش را روی پرونده اشخاص بگذارد.

برای این‌که این چیزی بوده که در هر صورت می‌دانسته‌اند و حتی سفارت فرانسه هم هنگامی که پرونده دانشجویی برای اخذ ویزا تشکیل می‌شود، نباید او را به بانک ملی توصیه بکند.

یک اخباری بوده و وظیفه بانک ملی حد‌اقل این بوده است که بگوید ما داریم به زودی مشمول تحریم می‌شویم‌؛ حواله نفرستید. این واقعاً حد‌اقل کاری بود که می‌توانستند انجام بدهند.

‌‌مراجعه حضوری و تماس‌های مکرر تلفنی‌ام برای گرفتن وقت ملاقات با رییس بانک ملی ایران شعبه پاریس به نتیجه نرسید‌. به پاسخ آقای رییس که توسط منشی ایشان به اطلاعم رسید توجه کنید‌:

من با آقای شادکامی (‌رییس بانک ملی ایران شعبه پاریس‌) صحبت کردم‌، متأسفانه گفتند در حال حاضر نمی‌توانند وقت بدهند و تلفنی هم نمی‌توانند این اطلاعات را به شما بدهند.

خوب، این سؤال ما را هم حتی نمی‌توانند جواب بدهند که چه سرویس‌هایی مشمول تحریم شده است و چه سرویس‌هایی را بانک الان ارائه می‌دهد؟ این حد‌اقل پاسخ است.

به من گفتند در حال حاضر متأسفانه‌ نمی‌توانند جواب بدهند.

الان بر فرض یک ارباب رجوع معمولی هم به بانک شما بیاید، به او جواب نمی‌دهید؟

به مشتری‌های خودمان که جواب می‌دهیم؛ اما از نظر این‌که بخواهیم به خبرنگار جواب بدهیم، نه؛ نمی‌توانیم. اما به مشتریان بانک تمام اطلاعات را می‌دهیم‌. در حال حاضر نمی‌توانیم به روزنامه‌نگاران اطلاعاتی بدهیم.

آیا به نظر شما ‌این‌که بانک، چه سرویس‌هایی می‌دهد و چه سرویس‌هایی نمی‌دهد‌، اطلاعات محرمانه است‌؟

من متأسفانه در این زمینه نمی‌توانم اطلاعات بیشتری به شما بدهم. واقعاً با ایشان هم صحبت کردم و طبق دستور ایشان هم هست که من این اطلاعات را دارم به شما می‌دهم.

ما می‌خواستیم به کار خود شما کمک کنیم‌...

بله، اما امیدوارم مشتریان ما این‌قدر ما را قابل اعتماد بدانند که وقتی به ما مراجعه می‌کنند، ما تا آن‌جایی که می‌توانیم مشکلات ایشان را حل می‌کنیم.

متشکرم