قتل‌عام انتخاباتی حزب کارگر در روز جهانی کارگر

فرنگیس محبی

رأی‌دهندگان بریتانیایی سنگین‌ترین شکست حزب کارگر در ۴۰ سال اخیر را در روز جهانی کارگر بر حزب حاکم این کشور تحمیل کردند.

روز اول ماه مه، مردم شهرهای مختلف بریتانیا در انتخابات محلی این کشور با رأی دادن به نامزدهای احزاب محافظه‌کار و لیبرال دموکرات باعث شکست بیش از ۴۰۰ نماینده حزب کارگر در شوراهای محلی شدند و این حزب را که در حال حاضر دولت را در دست دارد، در شوراهای محلی به صورت یک حزب اقلیت درآوردند.

شاید پرسروصدا‌ترین و مهم‌ترین شکست حزب کارگر، در انتخابات شهرداری لندن بود که بوریس جانسون نماینده شوخ‌طبع پارلمان از حزب محافظه‌کار به حکومت هشت‌ساله کن لیوینگستون شهردار چپ‌گرا از حزب کارگر (که به سبب اعتقاداتش به کن سرخ معروف است) پایان داد.

بوریس جانسون، از حزب محافظه‌کار به عنوان شهردار جدید لندن انتخاب شد

اما شکست حزب کارگر، که مطبوعات بریتانیا آن را کشتار روز کارگر نامیدند، بسیار گسترده‌تر از شکست در شهرداری پایتخت بریتانیا است و پایه‌های دولت گوردون براون نخست‌وزیر بریتانیا را که هنوز حکومتش به یک سال نرسیده، متزلزل کرده است.

او پس از اعلام نتایج انتخابات، ضمن اعتراف به شکست سنگین، گفت که از آن درس خواهد گرفت. نخست‌وزیر بریتانیا گفت که وظیفه او شنیدن خواست مردم و رهبری کشور بر اساس آن خواست‌ها است که در این مورد هم به همان ترتیب عمل خواهد کرد.

بیشتر تحلیل‌گران سیاسی، شکست حزب کارگر در انتخابات محلی را نتیجه سیاست‌های غلط اقتصادی گوردون براون می‌دانند. براون که در دوران تونی بلر، نخست‌وزیر پیشین بریتانیا، وزیر دارایی بود و بلر او را بهترین وزیر دارایی تاریخ بریتانیا می‌نامید که با سیاست‌های اقتصادی صحیح، کشور را به سوی ترقی می‌برد، پس از آن‌که به مقام نخست‌وزیری رسید، سیاست‌هایی را در پیش گرفت که به بالا رفتن سریع قیمت‌ها انجامید و نارضایتی شدیدی را در میان مردم بریتانیا موجب شد.

مخالفان سیاسی آقای براون معتقدند او که بدون رأی مردم و تنها در اثر کناره‌گیری زودهنگام تونی بلر به نخست‌وزیری رسیده، و بسیاری اعتقاد دارند که او تونی بلر را با اقدامات پشت پرده مجبور به کناره‌گیری کرده، اعتماد عمومی را در پشت خود ندارد و باید هرچه زودتر با برگزاری انتخابات عمومی به صورت یک رهبر انتخابی ملت بریتانیا درآید.

اما به اعتقاد تحلیل‌گران، انجام انتخابات عمومی در شرایط فعلی باعث شکست حزب کارگر و روی کارآمدن محافظه‌کاران خواهد شد.

دیوید کامرون، رهبر جوان حزب محافظه‌کار معتقد است که شکست حزب کارگر در انتخابات محلی، تنها به سبب نارضایی مردم از آن حزب نیست؛ بلکه بیشتر به سبب اعتبار تازه‌ای است که حزب محافظه‌کار به دست آورده است. به گفته آقای کامرون، مردم حزب محافظه‌کار را حزبی قدرتمند می‌بینند که رهبران باکفایت و متحدی دارد ومی تواند مشکلات مدارس و بیمارستان‌ها و افزایش جرایم را حل کند.

مشکل مبارزه با جرم و جنایت به‌طور قطع یکی از مهم‌ترین دلایل شکست کن لیوینگستون بود. بوریس جانسون با این‌که بعضی مطبوعات بریتانیا سعی داشتند از او چهره‌ای دلقک‌مانند ارایه دهند، در طول مبارزات انتخاباتی با قدرت ظاهر شد و بویژه در باره مسایل مربوط به پلیس و مبارزه با جرایم حتی بیشتر از برایان پدیک نامزد حزب لیبرال دموکرات که قبلاً معاون رییس کل پلیس لندن بوده، پافشاری کرد.

این مسأله به اضافه نارضایی ساکنان لندن از سیاست محدوده ترافیک کن لیوینگستون که از سال گذشته به بیشتر محلات غربی شهر هم رسیده، باعث شد که بوریس جانسون با اکثریت بیش از ۱۴۰ هزار رأی، کن سرخ را شکست دهد.

با این همه مبارزه این دو هم خارج از چارچوب رقابت دو حزب اصلی بریتانیا و مخالفت رأی‌دهندگان با سیاست‌های دولت نبود. بوریس جانسون پس از پیروزی در انتخابات به اعتبار جدید محافظه‌کاران در میام مردم اشاره کرد.

شهردار جدید لندن گفت که نمی‌توان انتظار داشت که لندن یک‌شبه تبدیل به یک شهر محافظه‌کار شود؛ اما امیدوار است این انتخابات نشان دهد که حزب محافظه‌کار تغییر کرده و اکنون از اعتماد مردم برخوردار است. با این همه کن لیوینگستون سیاست‌های حزب کارگر و دولت را در نتیجه انتخابات شهرداری مؤثر ندانست و مسئولیت شکست سنگین خود را به عهده گرفت.

لیوینگستون با تشکر از تلاش‌های حزب کارگر در انتخابات شهرداری، از هوادارانش معذرت خواست که نتوانسته بار دیگر شهردار لندن شود و گفت نمی‌شود یک نفر دو دوره شهردار باشد و وقتی برای بار سوم انتخاب نمی‌شود، دیگران را مقصر قلمداد کند.

اکنون با پیروزی حزب محافظه‌کار در انتخابات محلی بریتانیا، رهبران و فعالان این حزب جان تازه‌ای گرفته‌اند و امیدوارند که بتوانند این برتری خود را تا انجام انتخابات پارلمانی که باید در سه سال آینده برگزار شود، حفظ کنند.

نظرخواهی‌ها نشان می‌دهد که اگر انتخابات عمومی بریتانیا امروز انجام شود، حزب کارگر شکست سختی می‌خورد و حکومت گوردون براون به تاریخ می‌پیوندد؛ اما تجربه نشان داده که رأی دهندگان این کشور تفاوت زیادی برای انتخابات محلی با انتخابات عمومی قائلند و همواره حزب برنده در انتخابات محلی، در انتخابات عمومی پیروز نشده است.