ايران ديپلماتيک

توافقات ایران، تاجیکستان و افغانستان در شانگهای

رسول شادان: دیدار و گفت‌ و گوهای روسای جمهور سه کشور فارسی‌زبان؛ ایران، افغانستان و تاجیکستان در شهر دوشنبه، با امضای سه سند همکاری در رابطه با بخش انرژی، احداث راه‌آهن و جاده‌ها بین این سه کشور به پایان رسید. هم‌چنین قرار است این سه کشور، یک شبکه تلویزیونی با زبان واحد فارسی راه‌اندازی کنند که طبق توافق قبلی مرکز آن در شهر دوشنبه خواهد بود. به گفته مقامات هر سه کشور، در حال حاضر گفت و گوها درباره‌ی مکانیزم این شبکه تلویزیونی ادامه دارد.

سفر در اوتِ هفتاد رنگ به ایران

عرفان قانعی‌فرد: برهم صالح، معاون نخست وزیر عراق دیروز در راس هیاتی از وزرای بازرگانی و نیروی عراق در حالی وارد تهران شد که دو ماه پیش از آن نوری المالکی، نخست‌وزیر وقت عراق به منظور اطمینان خاطر دادن به مقام‌های ایرانی در خصوص معاهده نظامی پیشنهادی امریکا به عراق به تهران سفر کرد. در حالی که خبرهای بسیاری از سفر جلال طالبانی، رییس جمهور عراق در رسانه‌های ایرانی و اقلیم کردستان عراق به تهران وجود داشت، سفر هفته گذشته نخست‌وزیر اقلیم کردستان عراق به تهران، از یک سو و ورود زودهنگام معاون نخست‌وزیر این کشور به تهران از سوی دیگر را شاید بتوان در راستای تدارک سفر از پیش تعیین شده رییس‌جمهور عراق به تهران و دیدار با مقام‌های عالی‌رتبه ایرانی ارزیابی کرد و تخمین زد.

«ایران دنبال هویج‌های بیشتر است»

نیک‌آهنگ کوثر: درست چند روز مانده به پایان مهلت کشورهای ۱+۵ به ایران برای پاسخگویی به بسته پیشنهادی، رییس جمهوری ایران در گفت و گویی با شبکه تلویزیونی NBC آمریکا شرکت کرد که هنوز موضوع بحث محافل سیاسی غربی است. دکتر علیرضا حقیقی، مدرس دانشگاه و تحلیل‌گر سیاسی می‌گوید: «‌بخشی از حاکمیت ایران اعتقاد دارد که با افزایش هویج‌ها در بسته‌ای که توسط اروپا پیشنهاد شده، می‌شود ایران امتیازات بیشتری بگیرد و در این زمینه مقامات آمریکایی هم گفتند که تضمین‌های امنیتی در این هویج‌ها محسوب شده است.»

توصیه یوشکا فیشر به مقامات ایران

یوشکا فیشر، ترجمه بنفشه سرتیپی: اگر حاکمیت تهران دریافته است به جای آن‌که هر چیزی را در یک رویارویی نظامی با پیامدهای غیر‌قابل پیش‌بینی به خطر اندازد، بسیار معقولانه‌تر و به مراتب با منافع ایران سازگارتر است که موفقیت‌های سیاست خارجی‌اش در چند سال گذشته را تحکیم بخشد و رژیم را تقویت کند. شانس واقعی برای دستیابی به راه‌حل دیپلماتیک وجود دارد. در غیر این صورت، منطقه به یک رویارویی حاد کشانده خواهد شد.

انجمن دوستی پارلمانی ایران و اسراییل هم تشکیل می‌شود؟

مسیح علی‌نژاد: چه اشکالی دارد که معاون احمدی‌نژاد همان کاری را بکند که دیگران از ترس همین کفن‌پوشان نتوانستند انجام دهند و تا همین دیروز، ترک کردن میدان ورزشی که اگر یکی از همان ملت «دوست» اسراییل در آن حضور داشت، می‌شد سند افتخار برای دولت ایران. اگر مشایی دست دوستی به سمت ملت اسراییل دراز کرد، رسانه‌ها یک قدم جلوتر از او بپرسند آیا انجمن دوستی پارلمانی هم برای برطرف شدن سو‌‌‌‌ء ‌تفاهم‌های چندین ساله میان ملت اسراییل و ایران نیز برگزار می‌شود؟

الیزه، دمشق را با خود برد

نادر فکوهی: تهران سوریه را در آستانه غلتیدن در دامان غرب می‌بیند و این به معنای آن است که از دست دادن «تنها و تنها» یار و هم‌پیمانش در خاورمیانه‌، موقعیت‌اش را درقبال امریکا و اسراییل به شدت تضعیف خواهد کرد و دیگر نخواهد توانست از نام دمشق به عنوان تهدیدی لجستیکی برای هدف قرار دادن اسراییل استفاده کند.

زیدآبادی: بستن تنگه هرمز، فاجعه به بار می‌آورد

نیک‌آهنگ کوثر: این روزها، تهدیدهای نظامی متقابل، از جمله تهدید به بستن تنگه هرمز، یکی از این مسایل مورد بحث است که درباره‌ی آن با بابک یکتافر و احمد زیدآبادی گفت و گو کردم. زیدآبادی معتقد است: «اگر ایران واقعاً بخواهد درگیر جنگ بشود، این مهم نیست که چه هزینه‌ای را می‌خواهد به بقیه تحمیل کند.؛مهم این است که چه هزینه‌ای را می‌خواهد تحمل کند. اصولاً ورود به هر نوع جنگی، آن هم جنگ با قدرت‌های جهانی، قطعاً برای ایران عواقب خیلی فاجعه‌باری خواهد داشت.»

اپیزود اول «هفت ماه جهنمی»

نادرفكوهی: با تصمیم اتحادیه اروپا مبنی بر اعمال تحریم‌های تازه بر ایران، سرانجام مشخص شد كه مقامات تهران حتی در مذاكره كوتاه، اما تاریخی و شاید واپسی‌شان با سولانا در هفته گذشته، شرط تعلیق غنی‌سازی را نپذیرفته‌اند و سولانا در حالی به بروكسل بازگشت كه خبر های تازه‌ای برای ۵+۱ برده بود: «ایران تعلیق را نپذیرفت».

سناریوی حمله نظامی به ایران و پیامدهای آن

مرکز مطالعات جیمز مارتین، برگردان بنفشه سرتیپی: در صورت حمله پیش‌دستانه به تأسیسات هسته‌ای ایران، ممکن است این کشور به صورت توجیه‌پذیری ادعا کند که به منظور دفاع در برابر تجاوز خارجی و محافظت از تمامیت ارضی خود، تسلیحات هسته‌ای در اختیار دارد و بالطبع در چنین شرایطی اعلام خواهند کرد که می‌خواهد از پیمان منع گسترش هسته‌ای خارج شود و روند کنونی تحرکات بین‌المللی را تغییر دهد.

«بوش و احمدی‌نژاد از جنگ استقبال می‌کنند»

نیک‌آهنگ کوثر: دکتر سعید رهنما، استاد علوم سیاسی دانشگاه یورک تورنتو می‌گوید: « اگر آمریکایی‌ها جنگی را علیه ایران شروع کنند، در انتخابات شانس مک‌کین ‌در مقابل اوباما خیلی بیشتر می‌شود. چرا؟ چون مسأله ترس و وحشت و بُعد امنیت آمریکا را مطرح می‌کنند. در داخل ایران هم ‌برای احمدینژاد و دولت او هم همین‌طور است. فکر می‌کنم آن‌ها هم استقبال می‌کنند. چون فکر می‌کنند به این ترتیب برسر قدرت می‌مانند و جنگ، مسایل و مشکلات زیادی را که در داخل ایران ایجاد کردند، به حاشیه می‌راند.»

این هفت ماه جهنمی

نادر فکوهی: سخنان اخیر شائول موفاز درباره «لزوم حمله به ایران» و سفر جرج بوش به اروپا که اولین ثمره آن، محکومیت مجدد تهران به خاطر ادامه دادن فعالیت‌های مربوط به غنی‌سازی اورانیوم بود، نشانه‌های ماه‌های نفس‌گیر باقی‌مانده تا پایان دوران ریاست جمهوری بوش را بر ملا می‌کند. هفت ماهی که بی‌شک، ایران و مقامات ارشدش بیش از هر کس در جهان - حتی مک کین و اوباما- خواهان پایانش هستند.

بازی ظریف ایران و عراق در برابر آمریکا

واروژ میناسیان: سفر مالکی به تهران شاید از برخی جهات تاریخی باشد، اما واقعیت در ظاهر این است که وی آن چنان که تصور می‌کرد، نتوانست به خواسته خود، یعنی ارائه تضمین روشن عراق به ایران برای همراهی تهران با توافق‌نامه امنیتی بغداد - واشنگتن دست یابد. نوری مالکی شاید می‌توانست با طرح موضوع ادعاهای آمریکا و همین طور بغداد در خصوص دخالت‌های ایران در عراق و زیان‌های ناشی از آن، توپ را به زمین ایران بیندازد، اما بر اساس آن‌چه که از سوی دو طرف اعلام شده، وی دست به چنین کاری نزد، چرا؟

شمس‌الواعظین: «دولت نهم می‌تواند با آمریکا مذاکره کند»

مریم محمدی: در حالی که به نظر می‌آید دولت نهم در ایران کاملا درگیر مشکلات کلان اقتصادی است و به تبع آن در سیاست‌گذاری‌های داخلی با مشکلاتی دست و پنجه نرم می‌کند، اما دست‌ یافتن به ساختاری برای سیاست خارجی در طول سی‌ سال که از انقلاب ایران می‌گذرد، یک چالش همیشگی برای رهبران سیاسی کشور بوده است. موقعیت سیاسی ایران در جهان، به‌ویژه تحت تاثیر مسایل جهانی و منطقه‌ای خاصی قرار دارد. درباره‌ی سیاست خارجی ایران و رابطه آن با آمریکا و اروپا با سعید شروینی و شمس‌الواعظین، تحلیلگران مسایل سیاسی گفت‌وگو کردم.

از «مسأله» به «بحران»

نادر فکوهی: زمانی که نشست کوارتت لندن درباره صلح فلسطین به صدور بیانیه گروه ۱+۵ منتهی می‌شود؛ و هنگامی که پادرمیانی ترکیه برای مصالحه سوریه و اسرائیل بر سر بلندی‌های جولان با نام ایران گره می‌خورد و رجب طیب اردوغان در کنفرانس مطبوعاتی‌اش، بارها به نام این کشور، حتی بیش از طرفین مصالحه اشاره می‌کند؛ و در نشست‌های امنیتی عربستان با مقامات نظامی آمریکا مدام درباره ایران سخن گفته می‌شود، نشانه‌های تبدیل شدن ایران به یک «مسأله» دیگر چندان قابل کتمان نیستند.

سفری برای سرنوشت «خط لوله‌ی صلح»

مریم محمدی: از روز دوشنبه، احمدی‌نژاد سفر سه‌ روزه‌ی خود را به کشورهای پاکستان، سریلانکا و هندوستان آغاز کرد. ملاقات با سران کشورهای هند و پاکستان در واقع مهم‌ترین بخش مضمون اقتصادی سفر احمدی‌نژاد به این کشورهاست. پیش از این مقامات سه کشور ابراز امیدواری کرده بودند که در این سفر سرنوشت صادرات گاز ایران که به «خط لوله‌ی صلح» موسوم است، روشن گردد. در این باره با محسن شمشیری، کارشناس اقتصادی در حوز‌ه‌ی نفت و گاز در تهران گفت‌وگو کردم.

همه آمارهایشان دروغ است

‌ابوالحسن بنی‌صدر در گفت‌وگو با مریم محمدی: اینطور که دیروز به من اطلاع داده‌اند، آقای خامنه‌ای بنایش بر تقویت جناح آقای لاریجانی‌ست. بنابراین معنایش این است که از هم‌اکنون ریاست جمهوری آینده احتمالا آقای احمدی‌نژاد نباشد. ولی در این رژیم حساب و کتابی هم در کار نیست. همانطور که آقای احمدی‌نژاد چند روز قبل از انتخابات معین شد که باید این آقا از صندوق دربیاید، ممکن است که در آن انتخابات آینده‌ی ریاست جمهوری هم چنین وضعی پیش بیاید و آن کسی که قرار است از صندوق بیاید بیرون دو­ سه روز پیش از آن معلوم بشود کیست.

فرجام حامیان احمدی‌نژاد

حسین اقبال: آقای احمدی‌نژاد از تشکیل جبهه سراسری احمدی‌نژدایسم، ناامید شده و در حال حاضر توجه خویش را معطوف به محدود کردن دامنه فشارهای اقتصادی بر شهروندان نموده است. او راهی به جز کنترل مجلس هشتم ندارد. از دست دادن مجلس، به پایان زودهنگام ریاست جمهوری‌اش می‌ماند، گرچه یک‌سال و چندماه دیگر هنوز رییس جمهور رسمی کشور باشد.

آقای احمدی‌نژاد بگذار آرام باشیم

روزنامه الشرق الاوسط، برگردان م. صبا: ایران باید بداند که عراق کشوری مستقل و دارای مرزهای جغرافیایی خاص خود است و نه بخشی از کشور فارسی زبان قدیم و یا ایران زمان صفوی‌ها یا پس از آنها... اما این مسئله از جانب مقامات ایرانی در نظر گرفته نشده و به نوعی رابطه متقابل با عراق تبدیل نگردیده است. لابد همچنان این غرور و نخوت در آنان وجود دارد و عراق را حق خود می‌دانند. چه بسا که همین حرف را در مورد ترکیه هم می‌زنند.

حذف رقبا، واقعیت زندگی سیاسی در ایران

نازیلا فتحی، نیویورک‌تایمز، برگردان: بنفشه سرتیپی: یک تحلیل‌گر سیاسی که خواست نامش فاش نشود، گفت: «همیشه نیروهای افراطی در کشور وجود داشته‌اند که به عنوان ترمزی قدرتمند، مانع از پیشرفت بوده‌اند. آنها حالا هزینه سنگین افراط‌گرایی‌های خود را پرداخت کرده و متوجه شده‌اند اگر می‌خواهند به‌عنوان یک نیروی سیاسی بقا داشته باشند باید عاقلانه عمل کنند.»

احمدی‌نژاد در عراق به‌دنبال چیست؟

واروژ میناسیان: هدف بوش از سفر به منطقه، متحد کردن کشورهای عرب علیه ایران بود، اما احمدی‌نژاد می‌خواهد با این سفر پرسر و صدا به بغداد نشان دهد که تهران یک بازیگر بزرگ است و نمی‌توان آن را کنار گذاشت. آمریکا شاید در عراق قدرت داشته باشد- واشنگتن تانک و ده‌ها هزار سرباز و توپ‌خانه در عراق دارد- اما نباید فراموش کرد که ایران قدرت نرم، نفوذ سیاسی و فرهنگی عظیمی در این کشور دارد.