«کلینتون نسبت به ایران تندتر از اوباما است»

حسین علوی

انتخابات مقدماتی ریاست جمهوری آمریکا در ایالت‌های ایندیانا و کارولینای شمالی که یکی از مهم‌ترین و بحث‌انگیزترین انتخابات مرحله‌ی مقدماتی بود، با نتیجه‌ی پیروزی قاطع باراک اوباما در کارولینای شمالی و پیروزی نسبی هیلاری کلینتون در ایندیانا پایان یافت.

در گفت‌وگو با دکتر رسول نفیسی، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه در واشنگتن، از او پرسیدم که با وضع موجود، انتخابات مقدماتی تا چه زمانی می‌تواند ادامه یابد؟

آن‌طور که آقای هاوارد دین - که الان رییس حزب دموکرات آمریکاست - گفت، تا دوم ماه ژوئن اینها قطعا تصمیم نهایی را خواهند گرفت و در حال حاضر خب این مبارزه تا آن زمان ادامه خواهد داشت. ولی بعضی‌ها با توجه به این که از لحاظ عملی غیر ممکن است که خانم کلینتون به اوباما برسد، اصل را بر این می‌گذارند که با توجه به شخصیت خانم کلینتون که آدم بسیار سرسخت و لجوجی است، ممکن است ایشان به طور مستقل و جدا از حزب دموکرات وارد مرحله‌ی انتخاب شود.

حتا بعضی‌ها این را به این منسوب می‌کنند که خانم کلینتون علاقه‌مند است که اوباما در این مرحله شکست بخورد و یک شخصی از حزب جمهوری‌خواه بیاید که چندان قوی نیست و بنابراین در چهار سال بعدی، در دوره‌ی بعدی، ایشان بتواند آن شخص را شکست بدهد. همه‌ی این حرف‌ها الان وجود دارد.

با توجه به طولانی شدن رقابت انتخاباتی در حزب دموکرات، آیا این وضعیت به سود کاندیداهای حزب جمهوری‌خواه نخواهد بود؟

یک جنبه را باید در اینجا لحاظ کرد که در حال حاضر به آقای مک کین از حزب جمهوری‌خواه هیچ نوع توجهی نمی‌شود. یعنی درست است که ایشان در کنار گود ایستاده است و اینها را تماشا می‌کند که آبروری همدیگر را می‌برند. ولی در عین حال این رقابت انتخاباتی یک نوع تبلیغی هم برای این دو فرد است، برای نظریات‌شان و این که چه کسی هستند و چه می‌خواهند. از این مسایل آقای مک کین در حال حاضر بهره‌ای نخواهد برد.

تقریبا هیچ کس الان در آمریکا نمی‌داند که مک کین چه می‌خواهد. بنابراین صددرصد هم نمی‌شود گفت که به ضرر این دو است. حتا برخی از ناظرین معتقدند که این مسایل به نفع این دو کاندیدا است، به خاطر این که نوعی آمادگی برای برخورد بعدی با کاندیدای حزب جمهوری‌خواه است.

اگر آقای اوباما با درصد نه چندان زیاد آرا به همین شکل جلو بماند، آیا امکان دارد که حزب دموکرات خانم کلینتون را انتخاب کند، و آیا اساسا سابقه دارد در حزب که علی‌رغم داشتن اکثریت آرای کاندیدا، کاندیدای دیگری توسط هیات‌های عالی نمایندگی حزب انتخاب شود؟

نمایندگان فوق‌العاده برای این هستند که اگر یک وقت کاندیدایی واقعا ضعیف تشخیص داده شد و در همین حالت گیر کرد، اینها وارد میدان شوند. ولی باید توجه کرد که اگر این نمایندگان فوق‌العاده، مثلا آقای اوباما ۱۲۰ نماینده جلو باشد و اینها بیایند و خانم کلینتون را انتخاب بکنند، نصف حزب دموکرات از حزب بیگانه می‌شود. به خصوص باید توجه کرد که یک بلوک مشخصی از حزب دموکرات که سیاه‌پوستان آمریکایی باشند، اینها به شدت دل‌آزرده خواهند شد و به طرف حزب جمهوری‌خواه خواهند رفت.

بنابراین من این را خیلی بعید می‌دانم که نمایندگان فوق‌العاده رایی بدهند که مخالف آن چیزی باشد که ملت رای داده است. این را آقای هاوارد دین هم به‌طور ضمنی تاکید کرد که چنین اتفاقی نخواهد افتاد.

«باراک اوباما با حقیقت و صراحت به موضوعات اصلی که ملت آمریکا الان در چالش با آن است، برخورد کرده است.»

مسئله‌ی دیگر سیاست‌هایی است که کاندیداها در مبارزات انتخاباتی خودشان مطرح می‌کنند، از جمله سیاست آمریکا در قبال ایران. بسیاری از صاحب‌نظران فکر می‌کنند که اگر آقای اوباما برنده‌ی انتخابات مقدماتی بشود و در رقابت با مک کین هم برنده بشود، سیاستی در حقیقت متعادل و به سود ایران را پیش خواهد برد.
آیا سیاست‌هایی که در مبارزات انتخاباتی مطرح می‌شود، چقدر در زمانی که کاندیداها ریاست جمهوری را در اختیار بگیرند، واقعا به همین شکل باقی خواهد ماند و قابل عمل خواهد بود؟

یک مقاله‌ی فوق‌العاده خوبی توماس فریدمن در نیویورک تایمز نوشته بود، آنجا گفته بود که به هیچ کدام از این حرف‌های کاندیداها نمی‌شود اعتبار داد، چون این‌ها بعدا مطابق وضعیتی که وجود دارد، تصمیم‌های لازم را خواهند گرفت.

تنها چیزی که می‌شود در این زمینه گفت این است که آقای باراک اوباما با حقیقت و صراحت به موضوعات اصلی که ملت آمریکا الان در چالش با آن است، برخورد کرده است. بنابراین می‌شود به صداقت او امید داشت که اگر انتخاب شود، آن را ادامه بدهد.

ما از همین حرف آقای فریدمن استفاده و استدلال می‌کنیم که اگر در میان این سه کاندیدا آقای اوباما انتخاب بشود، امکان این که سیاست واقع‌بینانه‌تر و منطقی‌تری پیش گرفته بشود بیشتر است. به خصوص که اوباما یک سنخیت اسلامی دارد و به راحتی می‌تواند در کشورهای اسلامی خودش را جا بیندازد و ارتباط را برقرار بکند.

اگر آن دو کاندیدا انتخاب بشوند، اتفاقا برخلاف آنچه گفته می‌شود که مک کین خیلی عقاب‌‌وش‌تر و جنگجوتر است، نظر من این است که خانم کلینتون اتفاقا ممکن است که وجه تندتری نسبت به کشورهای غیر دوست، به خصوص ایران داشته باشد. این ‌که ایشان می‌خواهد ثابت کند که هرچند من یک خانم هستم، ولی از لحاظ سفت و سخت و خشن بودن دست‌کمی از دیگران ندارم.

در نهایت می‌خواهم این را اضافه کنم. هر کدام از این سه نفر که انتخاب بشوند، سیاست‌های فعلی تا حد زیادی ادامه پیدا خواهد کرد، به خصوص با توجه به این که جریان عراق به زودی تمام‌شدنی نیست و درگیری ایران و آمریکا در عراق پایان گرفتنی نیست و این سرمنشاء تمام اختلافات آتی مثل حال حاضر خواهد بود.